هنجارشکنی و ارتکاب جرم از چالش‌های همیشگی جوامع انسانی بوده که امنیت فردی و اجتماعی را تهدید می‌کند. حکومت‌ها در طول تاریخ برای مقابله با این تهدید، غالباً به مجازات مجرمان متوسل شده‌اند؛ اما پیشگیری از جرم نسبت به کیفر، کم‌هزینه‌تر است و با جلوگیری از تحقق جرم، زمینه ارتکاب آن را مسدود می‌سازد. در اندیشه حقوقی اسلام نیز پیشگیری از جرم جایگاه ویژه‌ای دارد و این امر می‌تواند از طریق نهادهای دینی به‌طور مؤثر اجرا گردد. در جامعه افغانستان، با توجه به پایبندی گسترده مردم به آموزه‌های دینی و نفوذ عمیق نهادهای دینی در فرهنگ عمومی، این پرسش اصلی مطرح می‌شود که نهادهای دینی تا چه اندازه در پیشگیری از وقوع جرم می‌تواند در جامعه افغانستان نقش داشته باشد؟ هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و ظرفیت نهادهای دینی در پیشگیری از جرائم و تبیین نقش آنان در کاهش تهدیدات اجتماعی است. روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر تحلیل اسنادی بوده و از منابع قرآنی، روایی و دیدگاه‌های اندیشمندان اسلامی بهره گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نهادهای دینی اعم از آموزشی، عبادی و فرهنگی، در پیشگیری اجتماعی، فردی و وضعی نقش بنیادین دارد و می‌تواند از طریق ترویج فرهنگ اسلامی، تقویت پایبندی به عبادات و ارتقای آگاهی‌های دینی، از ارتکاب جرائم بالقوه و بالفعل در حوزه‌های جنسی، خانوادگی، مالی و برخی جرائم دیگر جلوگیری کنند. افزون بر این، تأثیر نهادهای دینی هم در پیشگیری اولیه از وقوع جرم چشمگیر است و هم در جلوگیری از تکرار و تعدد جرائم نقش اساسی دارند.
)